Periodiek
- Details
- Categorie: Periodiek
Voorwoord
Als jullie dit voorwoord lezen is ons symposium dat we samen organiseerden met het AK-VSZ (actiecomité Vlaamse sociale zekerheid) over langdurige ziekte en langdurige arbeidsongeschiktheid achter de rug.
Toen we in het najaar 2024 een thema zochten voor ons tweejaarlijks symposium meenden we dat de problematiek van langdurige ziekte met oorzaken, gevolgen en eventuele communautaire verschillen, meer studie en een symposium waard was.
Niemand kon toen vermoeden dat die problematiek in 2025 zou uitgroeien tot één van de belangrijkste dossiers in het maatschappelijk debat.
Op 20 december 2024 lazen we in De Tijd: “België telt record aan langdurig zieken” en het cijfer van de telling eind 2023 werd vermeld: 526.507.
Vanaf dan kreeg het probleem meer en meer aandacht in de media en op het politieke forum.
Met de opmaak van de federale begroting vanaf eind september zijn het dagelijkse krantenkoppen.
De keuze van dit onderwerp voor ons tweejaarlijks symposium was dan ook een schot In de roos.
Ook hier stellen we opnieuw de stilaan overbekende regionale verschillen vast. In Wallonië is 9,3% van de bevolking tussen 19 en 64 jaar langdurig ziek, in Brussel is dat 5,9% en in Vlaanderen 6,9%. De toename van dat aantal is daarenboven sneller in Wallonië.
In Brussel zijn verhoudingsgewijs veel meer personen met leefloon of werkloos wat het cijfer van 5,9% verklaart. Communicerende vaten.
Met arbeids(on)geschiktheid hangt ook de activiteitsgraad samen. De werkgelegenheidsgraad in Vlaanderen is 77,8%, in Wallonië 68,4% en in Brussel 64,4%.
Overeenkomstig is de werkloosheidsgraad in Vlaanderen 3,8%, in Wallonië 7,8% en in Brussel 11,9%.
Ook in het dossier van de langdurig zieken vinden we dus opnieuw argumenten die de visie van het Vlaams Artsenverbond ondersteunen: de splitsing van de arbeidsmarkt- bevoegdheid en het tewerkstellingsbeleid, en de verdere communautarisering van de gezondheidszorg, inbegrepen de ziekte- en invaliditeitsverzekering.
Jan Van Meirhaeghe
Oostkerke, 7 oktober 2025
- Details
- Categorie: Periodiek
VOORWOORD
’t Is warm. ’t Is heet.
Niet alleen droogte en tropische temperaturen, ook in de medische wereld is het heet.
Ik schrijf dit voorwoord in de dagen voorafgaand aan de artsenstaking van morgen maandag 7 juli.
De algemene en de medische pers zijn daar al weken mee bezig. Als voorzitter VAV kreeg ik ook vragen daarover. Ik antwoord dan steevast dat sinds de grote artsenstaking van 1963-1964 het toenmalige VGV (Vlaams Geneesherenverbond) besliste om alle syndicale banden op te heffen en louter als een socio-culturele vereniging voor artsen van alle gezindheden en ideeën verder te gaan.
De oudere leden zullen zich zeker nog herinneren dat collega Marcel De Brabanter bestuurslid was van het VGV, en dat zijn syndicaat – nu ASGB - eigenlijk uit het VGV ontstaan is. In die periode werd ook Raymond Lenaerts bestuurslid, en hij was aangesloten bij wat men toen het syndicaat Wynen – nu BVAS - noemde. Dat was toen vloeken in de VGV-kerk, maar Raymond is later een zeer gewaardeerd voorzitter geworden, en kwam ook ruimschoots aan bod in de reeks “Meneer Doktoor”.
Tot daar een beetje geschiedenis, en vergeef me die parenthese die schetst wat het VGV op syndicaal gebied geweest is en wat het VAV geworden is.
Over de problematiek van de artsenstaking nemen we als VAV dus geen standpunt in.
Maar als vereniging van en voor Vlaamse artsen moeten we de plannen van minister Vandenbroucke natuurlijk analyseren, ze toetsen aan onze doelstellingen en onze visie weergeven.
In deze discussie is de focus op supplementen verkeerd van beide kanten. In de pers, en ook de minister beschuldigt zich daaraan, wordt de nadruk gelegd op inkomsten van de artsen. En dan gaat men voorbij aan de realiteit dat de ziekenhuizen voor hun werking afhankelijk zijn van de afdrachten van de artsen. 50% is een realistisch cijfer voor de meeste Vlaamse ziekenhuizen!
Dit weekend is het ook duidelijk geworden dat de zuil gebonden ziekenfondsen 100 en meer miljoenen zouden winnen bij het afschaffen van de supplementen. We moeten opnieuw de terechte vraag stellen of zuil gebonden ziekenfondsen in deze digitale tijd nog een plaats hebben?
De overheidsfinanciering voor hun werkingskosten is enorm en de patiënt kan eigenlijk vrijwel alle administratie rechtstreeks digitaal regelen met RIZIV? Heeft de minister al aan de spectaculaire winst die deze hervorming zou opleveren gedacht? Of ligt hij aan de ketting bij Solidaris?
De hervormingen die Vandenbroucke voorstelt zijn niet verkeerd, maar zijn tijdpad is dat wel. Een fundamentele hervorming van de ziekenhuisfinanciering moet eerst besproken worden, en kan niet los staan van de eventuele aanpak van de “excessen”.
Als VAV zijn we verontrust dat minister Vandenbroucke “compensaties” plant voor Waalse en Brusselse ziekenhuizen, die zich vandaag enkel staande kunnen houden door de excessen van de supplementen. Vlaamse artsen en ziekenhuizen straffen voor supplementen, maar Waalse en Brusselse niet: foei!
Waar de minister in zijn federale en ideologische dialectiek ook aan voorbijgaat is het nochtans zeer eenvoudige feit dat een splitsing van de gezondheidszorg, het overdragen van zowel preventieve als curatieve gezondheidszorg naar de gemeenschappen, enorm veel budgettaire ruimte vrijmaakt. De jaarlijkse transfers bedragen immers in totaal, zonder het kanaal van de intrestlasten op de staatsschuld, 8 tot 10 miljard, waarvan meer dan 2 miljard via de sociale zekerheid.
Een discussie die daarmee verband houdt is de problematiek van de langdurig zieken en de langdurig arbeidsongeschikten.
Het aantal mensen dat langdurig arbeidsongeschikt is en in de invaliditeit terecht komt is sinds 2010 ongeveer verdubbeld waardoor het aantal nu meer dan 500.000 bedraagt. Ter vergelijking: in Duitsland zijn er ook 500.000. Het is logisch dat dit bij de regeringsvorming een belangrijk pijnpunt was en blijvend in de politieke actualiteit staat.
Het Vlaams Artsenverbond en het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid hebben daarom een gezamenlijk initiatief genomen en richten in het najaar een symposium in om over deze problematiek na te denken en om de maatregelen die de regering wenst te nemen te bespreken. De titel: ‘Is dit land langdurig ziek?’
Vier sprekers zullen elk vanuit hun achtergrond en expertise een analyse voorstellen:
- prof. dr. Lode Goderis (KUL): ‘Werken, een gezondheidszorg doelstelling’ vanuit academisch perspectief.
- dr. Bart Garmyn (Medisch directeur Securex): ‘Re-integratie: samenwerking tussen huisarts, arbeidsarts en adviserend arts’) vanuit de praktijk. Bart is ook bestuurslid VAV.
- Jan Denys (arbeidsmarktexpert): ‘België is ziek!’.
- dr. Heidi Reynders (Arts-directeur Landsbond van de Neutrale Ziekenfondsen): ‘Re-integratie van langdurig zieken en de rol van de adviserend arts anno 2025.
Warm aanbevolen!
Nog een kleine rechtzetting: in dit nummer is per ongeluk het vorige artikel van Prof Ponette gedrukt. Het juiste artikel vindt u hier terug.
Jan Van Meirhaeghe
VAV voorzitter
6 juli 2025
- Details
- Categorie: Periodiek
VOORWOORD
De statutaire ledenvergadering van 22 februari ll. bracht ons naar het Permeke museum in Jabbeke. Eens iets anders dan Antwerpen en omgeving … . Als ingeweken West-Vlaming kon ik dit appreciëren, en met mij een dertigtal trouwe VAV-leden.
Het vernieuwde Permeke-museum en het vriendenmaal nadien werden letterlijk en figuurlijk gesmaakt. De afwezigen hadden weer eens ongelijk.
Er waren de verkiezingen van een nieuw bestuur en voorzitter. Het zittend bestuur werd unaniem herkozen, en ikzelf werd bestendigd als voorzitter.
Op de statutaire vergadering kwam onder meer de ledenwerving aan bod. Het ledenbestand blijft dalend, en dat is zorgwekkend. Omdat de lidgelden bijna de enige bron van inkomsten zijn geworden, en omdat door de daling het voortbestaan van ons verbond in het gedrang komt. De hoogste kost is voor het tijdschrift Periodiek, het bindmiddel tussen onze leden. Daarom meteen een oproep aan alle betrokken leden om in de eigen kring en familie te helpen bij de werving van nieuwe leden. Onze missie spreekt zeker nog vele Vlaamse artsen aan, maar de reflex om een lidmaatschap te betalen en te beleven is jammer genoeg tanend. Mond aan mond reclame en persoonlijke aansporing blijft essentieel. En onze missie is té belangrijk. Wij moeten verder werken tot de gezondheidszorg gesplitst is.
Het meest recente bewijs daarvan is de problematiek van de taaltoestanden in de Brusselse ziekenhuizen. Ere wie ere toekomt, het was de Vlaamse Volksbeweging die deze problematiek terug op de voorgrond bracht.
Met onze kennis en ervaring in dit dossier was een samenwerking met VVB (Vlaamse Volksbeweging) en VKB (Vlaams Komitee voor Brussel) vanzelfsprekend. En we slaagden erin om ook de Vlaamse overheid bij monde van minister Weyts achter onze kar te spannen om juridische procedures op gang te brengen. Intussen is er een meldpunt actief (https://www.taalklachten.be/) en we brengen dit in het bijzonder onder de aandacht van onze leden in Brussel en de Vlaamse Rand, en bij de Van Helmontgilde.
Ik heb in een vroeger voorwoord verwezen naar het congresboek van het VGV bij het 50-jarig bestaan: “Taaltoestanden in de Brusselse ziekenhuizen”. In 1972 waren die beter dan nu! Ik vind dat schrikwekkend en hoop dat niet alleen de Vlaamse regering onze initiatieven steunt, maar ook de eerste regering geleid door een Vlaams-nationalist mag en moet hier optreden!
Ik wil nu al aankondigen dat wij op zaterdag 18 oktober 2025 ons 2-jaarlijks symposium organiseren. Toen wij ongeveer een jaar geleden met het bestuur brainstormden over het onderwerp kozen wij voor de problematiek van langdurige ziekte. Want ook daar zijn de Vlaams-Waalse verschillen overduidelijk.
Intussen is dit onderwerp een “hot item”, en bijna dagelijks in het nieuws. De regering De Wever maakt er een prioriteit van. Met meer dan 500.000 langdurig zieken en een uitgave van 9 tot 12 miljard jaarlijks is dit niet alleen een “hot item” maar ook een gigantisch probleem! Ter vergelijking: in gans Duitsland zijn er ook 500.000 langdurig zieken.
Ons symposium is een samenwerking met het AK-VSZ (Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid) en we konden meerdere specialisten beslagen in deze materie vastleggen als sprekers.
Noteer dus zeker zaterdag 18 oktober 2025 in de agenda. Op de gebruikelijke locatie: KBC, Havenlaan, Brussel.
Jan Van Meirhaeghe
Voorzitter VAV
17 maart 2025
https://www.vvb.vlaanderen/nederlandstalige-zorg-is-een-basisrecht/
- Details
- Categorie: Periodiek
Voorwoord
Op het moment dat ik dit voorwoord opstel moet het ontslagnemende Vivaldi, een regering in lopende zaken, een beslissing nemen over twee zaken: een begroting van voorlopige twaalfden voor het eerste trimester van 2025 en de begroting van de ziekteverzekering (RIZIV) voor het volledige jaar 2025 en meer bepaald de groeinorm die vastgelegd is op 2.5%.
Vooral dat tweede ligt moeilijk. Door een meningsverschil tussen De Croo en Vandenbroucke werd de RIZIV begroting in oktober niet goedgekeurd. De liberalen hebben zich verzet.
De ontslagnemende De Croo schuift de hete aardappel van het RIZIV budget door naar formateur De Wever met het argument dat die enkele percenten al meteen een aanzienlijk (lees miljarden-) impact hebben op de volgende begroting. Maar ook de onderhandelaars van de Arizona-coalitie zijn het daarover nog niet eens. Bij de regeringspartners die op hun laatste benen lopen is er geen akkoord meer, en bij de formatie die stilaan vorm krijgt is het akkoord er nog niet.
De ontslagnemende regering neemt nog sommige beslissingen en de regering die in de steigers staat neemt er ook al, maar de afspraken en de afbakening van bevoegdheden is zeer flou. Zoiets kan alleen in dit surrealistische land.
Ook de langdurige regeringsformatie doet alsmaar meer vragen rijzen en wenkbrauwen fronsen. Maar ook die problematiek is eigen aan dit kunstmatige land. Ik citeer uit The Times van 10 Mei 2005: “Belgium — the last surviving artificially created state in Europe after the collapse of the Soviet Union, Czechoslovakia and Yugoslavia — has tried to resolve the tensions by dividing itself into three semi-independent regions in Europe …”. Wat is er in dit land nog allemaal kunstmatig, surrealistisch, bizar?
Een taalgrens die staatsgrens en zorggrens is, iets dat wij artsen al lang onderkennen, maar onze bestuurders nog altijd niet.
“La Belgique sera latine ou ne sera pas” is gelukkig al lang voorbij, maar toch nog niet tot iedereen doorgedrongen. Of misschien juist wel, en dan zou dit de aanzet moeten zijn voor een ordentelijke opdeling van het land. Want niet alleen fiscale en budgettaire hervormingen zijn nodig.
Dit is ook de paradox voor een Vlaams-nationalistische formateur. Het gevolg van de keuze voor evolutie en geen revolutie is dat hij blijkbaar eerst België moet redden om het dan ordentelijk te kunnen opdelen. Ik wens hem succes met deze strategie.
Langdurige formaties worden stilaan de gewoonte, bijna de norm? Niemand verbaast er zich nog over dat BDW om de veertien dagen naar het paleis trekt om daar telkens weer de toelating te krijgen verlengingen te spelen. De voetbalfans onder ons krijgen heimwee naar de Golden Goal.
Langdurige formatie ook omdat alsmaar meer partijen en partijtjes nodig zijn om aan werkbare meerderheden te geraken. En elk partijtje moet zijn trofeetje binnenhalen. En het wordt alsmaar moeilijker om links en rechts te verzoenen in een compromis. Door te veel toegevingen is het compromis te mager waardoor essentiële hervormingen en krachtdadig bestuur niet mogelijk zijn, en waardoor eigenlijk al de basis gelegd wordt voor tegenvallende verkiezingen aan het einde van de legislatuur. En zolang men het cordon sanitaire aanhoudt zal ook die nadelige gevolgen van de compromiscultuur aanhouden.
Langdurige formatie ook door de steekvlampolitiek die we danken aan de sociale media. Rustig nadenken en op een efficiënte manier verder werken is stilaan onmogelijk geworden. De nota is nog niet geschreven of hij wordt al gelekt.
Het VAV heeft een memorandum – zie onze webstek - over de communautarisering van de gezondheidszorg opgesteld, met daarin de hint naar de opdeling van het arbeidsmarktbeleid. We hebben dat bezorgd aan de politici en opiniemakers. Laat ons hopen dat dit vruchten afwerpt. Maar ik stel vast dat het heilig vuur ook bij de N-VA betrokkenen nog niet echt uitstraalt.
Voor het VAV is het duidelijk dat door de communautarisering van het arbeidsmarktbeleid en van het gezondheidsbeleid zowel Vlaanderen als Franstalig België een toekomstgericht beleid kunnen ontwikkelen, gericht op efficiëntie- en kwaliteitsverbetering. Elke Gemeenschap doet dat volgens eigen inzichten en behoeften.
Wij blijven als VAV consequent onze doelstellingen nastreven. Wij zijn al lang overtuigd dat de staat maar efficiënt kan werken als die hervormd wordt en als de deelstaten autonoom worden. De argumenten daarvoor op gebied van gezondheidszorg zijn al meermaals aangehaald, geactualiseerd en voortdurend onderbouwd met data en wetenschap.
En ook voor de rest van onze structuren en instellingen is dat het geval.
Ik verwijs naar oud-minister Koen Geens. Op een debat van Pro Flandria, een netwerkorganisatie van Vlaamse ondernemers en academici, haalde hij in 2022 fel uit naar de werking van de Vivaldi-regering. ‘Wij kunnen federaal op dit ogenblik bijna geen enkele ernstige hervorming meer doen, dat lukt niet meer.’ ‘Federaal kun je alleen uitgavenverhogingen beslissen.’
We staan dus niet alleen met onze analyse.
Tot slot wil ik vragen om de datum van zaterdag 22 februari 2025 nu al te noteren in de agenda. Dan bezoeken we in de voormiddag het vernieuwde Permeke museum in Jabbeke.
We lunchen in restaurant Oosthof in Snellegem en daarna is er de jaarlijkse statutaire vergadering.
www.permekemuseum.be
www.oosthof.be
Jan Van Meirhaeghe
Voorzitter VAV



