Uncategorised

Details

Categorie: Uncategorised

 

De presentaties van dit symposium zijn terug te vinden onder de rubriek 'Symposia'. 

Hieronder vindt u alvast een uitgebreide inleiding en een korte samenvatting van de dag in de vorm van een persbericht. 

' Is dit land langdurig ziek?'

TER INLEIDING

De toename van het aantal langdurig zieken en invaliden in ons land is zorgwekkend. Tussen 2010 en 2025 is het aantal bijna verdubbeld tot meer dan 520.000 personen. Volgens een berekening van het Planbureau kan dat aantal nog stijgen tot 600.000 in 2035. Door deze sterke toename zijn de jaarlijkse uitgaven voor langdurige ziekte en invaliditeit gestegen tot meer dan 11 miljard euro. Het is dan ook logisch dat in het huidige regeerakkoord de begeleiding en re-integratie in de arbeidsmarkt van langdurig zieken als een van de belangrijke werven voor de regering opgenomen werd.

In 2007 was in België ongeveer 6% van de actieve bevolking (19-64 jaar) langdurig ziek of in invaliditeit terechtgekomen.  Toen was België nog eerder gemiddeld gepositioneerd in een internationale OESO vergelijking. Nu is het aantal gegroeid tot meer dan 7,5%  en behoort België bij de top van Europa.

De RIZIV statistieken tonen dat de ziektegroepen “bewegingsstelsel” en “psychische stoornissen” samen meer dan 66% van de diagnosen in de langdurige werkloosheid en invaliditeit vertegenwoordigen. Met psychische stoornissen worden burn-out, angststoornissen en depressie bedoeld. Bovendien is het opvallend dat de stijging van de laatste 7 jaar zich beperkt tot deze twee ziektegroepen.

Binnen België zijn er regionale verschillen. In Wallonië is 8,88 % van de bevolking tussen 19 en 64 jaar langdurig ziek of in invaliditeit, in Brussel is dat 5,51 % en in Vlaanderen 6,97%. In Brussel zijn echter een veelvoud personen leefloongerechtigd of werkloos in vergelijking met de andere regio’s. De drempel om de statuten toe te kennen verschillen blijkbaar of de opvolging gebeurt niet op dezelfde manier. Door een wetswijziging (21/12/2013, in werking op 31/12/2015) werd de beoordeling van arbeidsongeschiktheid door de Dienst Geneeskundige Evaluatie en Controle van het RIZIV overgebracht naar de Dienst Uitkeringen van het RIZIV. Per provincie werd een Geneeskundige Raad voor Invaliditeit geïnstalleerd waarbij een belangrijke inbreng aan de ziekenfondsen werd toegewezen. De vastgestelde regionale verschillen zijn  mogelijks ook het gevolg van deze decentralisatie. 

Een OESO studie van 2022 beschrijft de principes waarop politiek rond langdurige ziekte en invaliditeit best opgebouwd worden. Preventie is belangrijk door het stimuleren van aangepast werk voor mensen met gezondheidsproblemen. Een tweede pijler is te zorgen dat invaliditeit geen “eindstadium” is, maar stimuleer terugkeer naar werk door middel van strikte opvolging en incentives. Het OESO waarschuwt tenslotte voor het effect van overloop tussen de verschillende sociale beschermingsmaatregelen: werkloosheids-, ziekte- en invaliditeitsuitkering en leefloon. 

Een meer globale analyse van het Rekenhof (studie van 10/07/2024) onderzocht of de afspraken van het regeerakkoord 2020, rond re-integratietrajecten van langdurig zieken een positieve invloed hadden op de terugkeer naar werk. Het stelde vast dat, ondanks het stijgende aantal reïntegratie-trajecten, het aantal geslaagde trajecten ten opzichte van het aantal arbeidsongeschikten eerder beperkt bleef. Jaarlijks bereikten de effectief gestarte RIZIV-trajecten (voor personen zonder arbeidsovereenkomst) slechts maximaal 0,6 % van de doelgroep, de WASO-trajecten (voor personen met een arbeidsovereenkomst) maximaal 1,7 %. Ruim onvoldoende dus.

In het huidige regeerakkoord wordt op de verantwoordelijkheid van alle actoren gewezen met name een sterkere responsabilisering wordt benadrukt van zowel werkgevers, werkenden, artsen (behandelend artsen, arbeidsartsen en adviserend artsen), als de ziekenfondsen en de regionale diensten voor arbeidsbemiddeling. 

De krachtlijnen zijn: voorkomen dat mensen ziek worden, voorkomen dat mensen die gezondheidsproblemen krijgen (langdurig) uitvallen op het werk en faciliteren dat mensen die uitvallen snel terug (ten minste deeltijds) aan het werk gaan. Het is duidelijk dat maximale (re)integratie in de arbeidsmarkt de enige oplossing is om een overloopfenomeen (invaliditeit-leefloon) te vermijden en de kostenexplosie in de Sociale Zekerheid te beheersen.

Tijdens dit symposium wordt de problematiek van langdurig zieken en invaliditeit vanuit verschillende hoeken benaderd. Zowel de academische visie als vanuit arbeidsgeneeskunde, vanuit de ziekenfondssector en vanuit de arbeidsmarkt komen aan bod. Hopelijk worden antwoorden gesuggereerd  die toelaten de zorgwekkende evolutie in België te beheersen.

Dr. Jan Van Meirhaeghe
Voorzitter Vlaams Artsenverbond

Dr. Karel Vermeyen
Voorzitter Aktiekomitee Vlaamse SZ

 

Hier vindt u ons persbericht terug. 

 

Veel leesplezier